Cybernetyczny Ośrodek Doradztwa Edukacyjnego – wirtualny przewodnik życia.
Cybernetyczny Ośrodek
Doradztwa Edukacyjnego – wirtualny przewodnik życia.
Błąd jest przywilejem filozofów,
tylko głupcy nie mylą się nigdy.
Sokrates
Pomysł
stworzenia CODE opiera się ściśle na mojej wcześniejszej idei utworzenia Ośrodka
Doradztwa Edukacyjnego w szkołach średnich, co opisałem w mojej wcześniejszej
publikacji[1].
Jednym
z ważnych mankamentów w polskim systemie edukacyjnym jest brak profesjonalnych
ośrodków doradztwa edukacyjnego, które powinny pomóc uczniom w poznawaniu ich osobowości, możliwości zawodowych i
osobistych oraz w przekazywaniu im w odpowiedni sposób praktycznej wiedzy z
zakresu trendów gospodarczych i przemian społecznych.
Brakuje zatrudnionych
w szkołach na stałe doradców zawodowych, którzy byliby specjalistami w
dziedzinie psychologii rynku pracy, znaliby mechanizmy i trendy przemian
gospodarczych, natomiast ich konsultacja z psychologami szkolnymi jest
ograniczona ze względu na brak możliwości stałej współpracy.
Często uczniowie i ich rodzice czują
się bezradni w kwestiach wyboru dalszej ścieżki kształcenia, co rodzi poczucie
niepewności.
Jednym z rozwiązań tego problemu
byłoby utworzenie szkolnych, profesjonalnych ośrodków doradczych[1],
czego idea zrodziła się w krajach
skandynawskich, które ściśle współpracują z placówkami edukacyjno -
szkolnymi w Finlandii wprowadzając dobrze przygotowane i świadome fińskie
społeczeństwo w zglobalizowany XXI wiek.
Wychodząc naprzeciw potrzebom zglobalizowanego
i coraz bardziej nowoczesnego świata, kolejnym dobrym rozwiązaniem mogłoby być
stworzenie innowacyjnego narzędzia będącego „doradcą – przewodnikiem”
edukacyjno – zawodowym.
Cybernetyczny Ośrodek Doradztwa
Edukacyjnego istniałby w ogólnodostępnej
sieci internetowej, zaś dzięki wykorzystywanym przez siebie elektronicznym
sieciom neuronowym, przetwarzającym w zoptymalizowany sposób rozległe bazy
danych, pełniłby rolę w/w przewodnika.
Model cybernetycznego doradcy
ułatwiłby młodym ludziom i ich rodzicom trafny wybór ścieżki zawodowej,
naprowadzając ich na bardziej właściwą drogę zmniejszając niepewność i ryzyko
niepowodzenia.
Słowa kluczowe: nowoczesna edukacja, doradztwo
cybernetyczne, doradztwo edukacyjne, usprawnienie edukacji, sieci neuronowe
Key words: modern education, cybernetic counseling, educational
advisement, education improving, neural networks/
Ogólna charakterystyka
CODE to zespół wirtualnych, elektronicznych macierzy
zawierających zoptymalizowane systemy powiązań cybernetycznych,
przetwarzających wprowadzane dane w kompleksowy, inteligentny raport.
Raport ów ma stanowić rodzaj przewodnika edukacyjnego dla
młodych ludzi uczących się na poziomie gimnazjum oraz liceum, jak również dla
studentów chcących rozwijać swoje kompetencje pod kątem naukowym oraz
zawodowym.
Celem jest zmniejszenie poziomu niepewności oraz ryzyka
podczas wyboru dalszych ścieżek kształcenia edukacyjnego, a tym samym ułatwienie
młodym ludziom w odnalezieniu się na przyszłym rynku pracy przy wykorzystaniu
wszelakich dostępnych narzędzi służącym w przetwarzaniu informacji przy
korelacji predyspozycji osobowych beneficjenta.
ODBIORCY
- uczniowie szkół średnich i gimnazjów
- rodzice uczniów
- osoby wykluczone zawodowo
- pedagodzy szkolni (doradcy zawodowi, psycholodzy, wychowawcy)
Całość opiera się na idei implementacji Edukacji
Niezależnej, inaczej Edukacji Indywidualnej.
Edukacja
Indywidualna[2]
(EI) to nurt nauczania, który już wiele lat temu został zaakceptowany i jest
realizowany we wszystkich krajach skandynawskich.
Wprowadzenie
tego typu edukacji okazało się bardzo praktyczne i usprawniło funkcjonowanie
całego systemu, dzięki czemu wykreowało się odpowiedzialne społeczeństwo
obywatelskie oparte na wiedzy gotowe na przyszłe wyzwania i dalszy
zharmonizowany rozwój.
Proces implementacji EI w szkołach jest odpowiedzią na
ludzkie potrzeby w kraju demokratycznym.
Nie
istnieje żadna inna sprawdzona idea, dzięki której powstały społeczeństwa
obywatelskie ewoluujące do społeczeństw opartych na wiedzy („Knowledge society”),
jako modelu społecznego stworzonego z pojedynczych ludzi, o unikalnych
emocjach, charakterach, zdolnościach oraz pragnieniach.
Człowiek czując się unikalnym,
wiedząc, że ma wpływ na swoje życie jest szczęśliwy.
Tworzy wokół siebie również wiele dobrych i pożytecznych zjawisk, dlatego
ważnym jest, aby uświadomić mu jego wartość i możliwości, co wyzwala
kreatywność przekładającą się na podwyższenie kapitału społecznego oraz efektywności
gospodarczej kraju – hipoteza prosta, ale jak osiągnąć jej założenia?
Sposób działania
Dzięki wielu
algorytmom przetwarzającym istniejące dane, w sposób zoptymalizowany bliskie
sztucznej inteligencji, system stworzy pasujące modele osobowości ucznia (jeśli
wprowadzi dane „niezakłamane”), które w rezultacie pomogą w stworzeniu
wielowymiarowego raportu.
Raport
Raport ma być finalnym efektem przetworzenia danych,
wprowadzonych przez beneficjenta.
Dzięki specjalnemu zainstalowanemu (napisanemu) protokołowi
rozumiejącemu, dane przekazywane byłyby w postaci, w której można by powiązać
ich znaczenia między sobą w ramach odpowiedniego kontekstu.
Są to tzw. Semantyczne bazy wiedzy[3]
W tym konkretnym przypadku, na podstawie przetworzonych
danych psychologiczno – emocjonalnych (np. forma testowa), w połączeniu z
wprowadzonymi wcześniej oraz wciąż aktualizowanymi danymi z zakresu gospodarki
i rynku pracy, ma wskazać najbardziej
pasujące ścieżki dalszego rozwoju młodego człowieka (ucznia), tj. możliwości
dalszego kształcenia oraz rozwoju zawodowego uwzględniając jego predyspozycje
wynikające z wyników przeprowadzonych testów, aktualnych informacji
geopolitycznych i przemian gospodarczych w danym regionie, kraju, kontynencie i
na świecie.
Istotnym El. Będą między innymi mapy myśli, czyli diagram reprezentujący powiązania, zarówno semantyczne jak i inne związane z centralnym kluczowym pomysłem lub zagadnieniem. Używa się ich do wizualizacji, klasyfikacji i strukturyzacji pomysłów i myśli.
Po zatwierdzeniu wszystkich danych, przejściu testów,
wyborach odpowiedzi, etc. nasz bohater
klika w np. duży klawisz „Enter”, albo „zatwierdź” i wpada w tunel
czasoprzestrzenny, który po chwili nas przenosi do strony wizualnej
przekazującej mu gotowym wielowymiarowy, nie jednotorowy (aby uniknąć
subiektywizmu oraz zmniejszyć ryzyko błędu) raport.
W zależności o d rodzaju testów
uzyskamy inf. na temat:
Ø
naszych predyspozycji przyswajania i
przetwarzania informacji oraz przekuwania ich w czynności
Ø
predyspozycji psychologicznych i
emocjonalnych
Ø
mocne i słabe strony w odniesieniu do
poszczególnych grup ludzi pracujących w danych branżach
Ø
charakterystyka naszych silnych stron
i predyspozycji psycho – fizycznych, które możemy rozwijać
Ø
w odniesieniu do naszej osobowości
oraz chęci i zainteresowań – sporządzenie wyniku na podstawie korelacji tych
danych z analizą rynkową i prognozami przemian ekonomiczno – społecznych pod
kątem rozwoju danych branż zawodowych
- relacja i interpretacja wyników na podstawie realizacji specjalnych
zadań ( case study), np. opisanie swojego zachowania w konkretnych
warunkach, dajmy a to rozwiązania zadania przy wykorzystaniu wyobraźni
przestrzennej lub konieczności podjęcia szybkiej decyzji, bądź analizy i
myślenia koncepcyjnego.
Metody pozyskiwania i przetwarzania danych
Aby zaszło sprzężenie (zależność, korelacja) między
wprowadzanymi danymi przez beneficjenta (testy, zadania, różnego rodzaju dane)
oraz ich wynikami, jak również z informacjami zawartych w systemie (trendy
ekonomiczne i społeczne, wyniki analiz rynku pracy, potrzeb ludzkich, poziom
kapitału społecznego, etc.) konieczne jest stworzenie takiego systemu przy
wykorzystaniu sieci neuronowych, który w
sposób logiczny przetworzy dane biorąc pod uwagę każdy szczegół informacyjny.
Dodatkowo, system będzie przetwarzał dane pozyskane, z zawartymi
w sobie oraz z mieszczącymi się w sieci, czyli będzie posiadał stały dostęp do
informacji internetowych.
Może to być system funkcjonujący za zasadach...
„inteligentnych algorytmów” (http://www.opi.org.pl/lis.html)
bądź inaczej „sztucznych sieci neuronowych[5],
czyli:
Algorytmy sieci neuronowych, inaczej „(…) sztuczne sieci
neuronowe (ang.: Artificial Neural Networks) można traktować jako nowoczesne
systemy obliczeniowe, które umożliwiają przetwarzanie informacji wzorując się
na zjawiskach zachodzących w mózgu człowieka.
Dostosowanie sieci neuronowej do rozwiązywania określonego
zadania odbywa się poprzez jej uczenie przy użyciu typowych pobudzeń i
odpowiadających im pożądanych reakcji, a nie poprzez sprecyzowanie algorytmu i
zapisanie go w postaci programu, jak w przypadku stosowania tradycyjnych metod
modelowania. W efekcie sieć neuronowa tworzy model zjawiska, lecz nie jest
możliwe jednoznaczne określenie jego postaci. Ponadto, trudno udzielić
jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy konkretna, wyuczona sieć neuronowa w
sposób rzeczywisty rozwiązuje problem czy tylko tworzy pewien algorytm,
pozwalający jednak uzyskać prawidłowe wyniki [6]. Główne obszary zastosowań
algorytmów sieci neuronowych to [7-12]:
- prognozowanie (przewidywanie wartości zmiennej na podstawie jej wartości wcześniejszej i innych czynników);
- aproksymacja w przestrzeni (poszukiwanie wartości pewnej zmiennej w przestrzeni na podstawie znanych wartości zmiennych w kilku punktach);
- klasyfikacja (na podstawie charakterystyki przedmiotu badań sztuczna sieć neuronowa określa, do jakiej kategorii on należy (m.in. rozpoznawanie pisma, cyfr lub obrazów));
- filtrowanie sygnałów;
- kompresja obrazu czy dźwięku;
- sterowanie układami dynamicznymi.
Algorytm samoorganizujących się map (ang.: self-organizing
maps, SOM), lub nazywany inaczej samoorganizującym odwzorowaniem cech (ang.:
self-organizing feature map, SOFM), opracowany w 1982 przez Teuvo Kohonena [13]
to jeden z najbardziej zaawansowanych modeli sieci neuronowych,
wykorzystywanych w wielu różnorodnych dziedzinach nauki, z których przykładowo
można wymienić:
- klasyfikację i analizę danych pochodzących z monitoringu środowiskowego [14,15];
- klasyfikację sejsmofacjalną [16];
- klasyfikację próbek węgla kamiennego [17];
- analizę ekonometryczną [18];
- przetwarzanie danych ankietowych [19];
- organizację zasobów dokumentów tekstowych w odpowiedzi na zapytanie sformułowane w wyszukiwarce [20,21]. „ [6]
Cybernetyczne Centrum Doradztwa Edukacyjnego, poza dużą funkcjonalnością i intuicyjnością, będzie zawierało nietuzinkową, cybernetyczną szatę graficzną, która w połączeniu z dużymi możliwościami interaktywnymi i przetwarzania danych, przyciągnie beneficjenta serwując mu możliwość obcowania z prawdziwie naukowo - modernistycznym wymiarem doradczym.
Przykładowy wygląd
Ciężko jest opisać stronę graficzną w kilku zdaniach bez
jej ukazania.
Jednakże opis funkcji Ośrodka, pozwoli na lepsze
wyobrażenie sobie jego wyglądu.
Bardzo ważnym elementem innowacyjnym, będzie futurystyczna strona
wizualna systemu zawierająca el. gry typu "role playing game" przy wykorzystaniu tzw. modułu first perspective.
Istota
wizualizacji wiedzy
"Pismo, druk, reprezentacja cyfrowa to reprezentacja wiedzy
o świecie z wykorzystaniem form wizualnych (wizualny, czyli
postrzegalny za pomocą wzroku), które łączy wykorzystanie sztucznego systemu
znakowego, skonstruowanego przez ludzkość.
Jak stwierdza A. Morawińska „Od prehistorycznych rysunków
naskalnych i sztuki australijskich aborygenów po zapis obrazów z
elektronowego mikroskopu wizualizacja była sposobem ujmowania, rozumienia i
przekazywania wiedzy. Dziś w dobie kultury wizualnej to, co nie jest obrazem w
ogóle ma byt wątpliwy".
Z kolei, cytując twórców portalu www.draw.org.pl,
wizualizację wiedzy można określić jako „desygnat wszystkich
graficznych znaczeń, które mogą być użyte do konstruowania i transferu
zmierzającego do kompleksowego i dogłębnego zrozumienia”. W procesie
konstruowania graficznych znaczeń wykorzystywane są następujące metody:
Poza zwykłym transferem faktów
wizualizacja wiedzy umożliwia także przekaz istoty rzeczy, doświadczeń,
wartości, oczekiwań, perspektyw, opinii i przewidywań. W procesie wizualizacji
wiedzy wyzwala się aktywność w przedstawianiu wiedzy i motywowaniu do
operowania obrazem. Zatem, wizualizacja wiedzy pomaga w:
- pokazywaniu samemu sobie co się wie,
- zrozumieniu co inni wiedzą,
- zobaczeniu jak znaleźć wiedzę,
- nauczeniu się tego, co inni się nauczyli,
- strukturalizowaniu swojego myślenia,
- wstawianie w zespół zbiorowej mądrości.
Za pomocą obrazu, popartego tekstem
można skuteczniej oddziaływać na odbiorcę komunikatu.„[4]
Czy realizacja CODE nie niesie za
sobą dozę ryzyka?
Każdy pomysł innowacyjny niesie za sobą pewną dozę ryzyka.
Jednakże
bez innowacji Świat nie rozwinąłby się cywilizacyjnie, zaś demokracja czy grypa
do dnia dzisiejszego pozostawałyby nieznanymi i niezrozumianymi dla nas
terminami.
Copyright © Piotr Bińczak
[1] http://www.eid.edu.pl/publikacje/osrodki_doradztwa_edukacyjnego_-_pozwolmy_naszej_mlodziezy_wybrac_wlasciwa_droge_zycia,425.html
[3] http://www.inzynieriawiedzy.pl/systemy-inteligentne/semantyczne-bazy-wiedzy
[4] http://www.inzynieriawiedzy.pl/wizualizacja-wiedzy/mapa-mysli
[5] http://www.opi.org.pl/lis.html
[6]
http://www.labportal.pl/article/inteligentne-techniki-analizy-danych
Komentarze
Prześlij komentarz